روز جهانی زمین پاک

روز زمین، روزی برای افزایش آگاهی و قدردانی نسبت به محیط زیست کرهٔ زمین است. اینروز دوبار در سال، یکبار در طول فصل بهار در نیمکره شمالی (۲۲ آوریل) و در طول فصل پاییز در نیمکره جنوبی برگزار می‌شود.  روز زمین پاک در ۲ اردیبهشت و فردای آن روز ۳ اردیبهشت روز جهانی کره زمین است.

سازمان ملل متحد نیز هر سال در اعتدال بهاری، این روز را جشن می‌گیرد. رسمی که توسط فعال صلح یعنی جان مک‌کانل در سال ۱۹۶۹ در اجلاس یونسکو معرفی شد. و توسط سناتور آمریکایی گیلورد نلسون به عنوان یک جلسهٔ آموزشی در مورد محیط زیست بنیان گذاشته شد.

در خیلی از کشورها روز ۲۲ آوریل هم‌زمان با ۲اردیبهشت روز زمین است. و جوامع بسیاری نیز هفتهٔ زمین را با آغاز روز زمین جشن می‌گیرند. و تمام هفته را به فعالیت‌های زیست‌محیطی اختصاص می‌دهند.

روز جهانی زمین پاک

هر ساله در ایران در دوم اردیبهشت ماه برگزار می‌شود. باید یک جنبش محیط‌ زیستی تلقی کرد. تا همگان از اهمیت زمین و مزایای بی بدیل آن و گام‌هایی که می‌توانند برای حفظ آن بردارند، آگاه شوند. مردم دیگر نقاط جهان این روز را هر ساله در ۲۲ آوریل گرامی می دارند. روزی برای ارتقاء آگاهی و آموزش در مورد مسایل زیست‌محیطی و ترویج فرهنگ حفاظت و پاسداری از زمین است.

در حقیقت یکی از دلایل نامگذاری چنین روزی در پاسخ به بحران محیط زیست صورت گرفت. و نتایج بسیار خوبی در پی داشت.

در پی برگزاری نخستین روز زمین پاک، موجی از اقدامات محیط زیستی به راه افتاد. در حقیقت از جمله اهدافی که برای نام گذاری این روز بر شمرده شده است میتوان به کمک به حل بحران تغییرات آب و هوایی، پایان بخشیدن به آلودگی پلاستیکی، حفاظت از گونه‌های در معرض انقراض و تشویق جنبش های محیط زیستی اشاره کرد. این روز که بعد از گذشت ۵۰ سال همچنان یک رویداد مهم جهانی محسوب می‌شود. و هر ساله برگزاری برنامه‌ها و رویدادهای متعددی را در سراسر جهان به ارمغان می‌آورد. گاهی به یک روز ختم نشده و هفته‌ای به نام هفته زمین را به خود اختصاص می‌دهد.

در ایران این هفته به نام هفته محیط زیست نامگذاری شده است. و در این مدت اقدامات مهمی برای بالا بردن آگاهی مردم و حفاظت از محیط زیست صورت می گیرد. اما با ورود ویروس کرونا به کشور برای دومین سال پیاپی برگزاری همایش و جشنواره‌های به صورت مجازی برگزار می‌شود.

همچنین امسال از طرف سازمان حفاظت محیط‌ زیست «احیای زمین، افزایش بهره‌وری برای توسعه‌ پایدار» را به عنوان شعار روز زمین پاک برای سال ۱۴۰۰ انتخاب شد.

فلسفه نامگذاری روز زمین پاک

فلسفه برگزاری روز زمین پاک. حفظ کردن زمین از آلودگی و پاکسازی آن از آلاینده‌ها است .در واقع از آنجایی که زمین همواره با پیشرفت تکنولوژی های نوین در معرض خطر و آسیب هایی است که در آینده سلامت جوامع مختلف را در هر نقطه از دنیا به چالش خواهد کشید. نامگذاری چنین روزی برای فرهنگ سازی از ضروریات بود.

ایده نامگذاری

برای نخستین بار ایده نامگذاری چنین روزی در سراسر جهان را در ۱۹۶۹میلادی جان مک مونل فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقمند به عرصه دین، علم و صلح در همایش یونسکو درباره محیط زیست مطرح کرد. و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد.

اوتانت دبیر کل وقت سازمان ملل از ایده مک کونل استقبال کرد. و این روز به یک روز جهانی در تقویم های سراسر دنیا تبدیل شد. بدین ترتیب روز جهانی زمین پاک در سراسر دنیا به عنوان نمادی از ترویج فرهنگ حفاظت و نگهداری از محیط زیست و محیطی که در آن زندگی بشری به رشد و بالندگی می رسد؛ فرصتی مغتنم برای توجه به این فرهنگ سلامت محور و آینده نگر است.

.محمد رضا علمی استاد دانشگاه و در خصوص اینکه چرا انسان بیشترین آلودگی را در محیط زیست ایجاد می‌کند؛ می‌گوید: انسان در چند دهه گذشته توسعه های زیادی در کره زمین انجام داده که نتیجه آن آلودگی و تخریب سرزمین بوده است. استفاده بی رویه از سوخت های فسیلی، برداشت بی رویه از منابع آب های سطحی و زیرزمینی، نابودی زیستگاه ها و رویشگاه های جانوری و گیاهی و انقراض گونه ها، آلودگی منابع آب و خاک و هوا و غیره از مشکلات امروز کره زمین است.

از اواخر سده بیستم با توجه به مشکلات عدیده محیط زیستی پیش آمده عزم جهانی برای کاهش آلودگی ها و حفظ محیط زیست در مردم دنیا به وجود آمد. اما به دلیل افزایش دخالت ها در محیط زیست و تغییرات گاه غیرقابل مهار و برگشت، مشکلات محیط زیستی به طور روز افزونی ادامه دارد.

نقش فرهنگ سازی در کاهش آسیب های محیط زیست

نقش فرهنگ سازی در شهرها بسیار مهم است. و می تواند در نهادینه ساختن باور، پاک بودن و پاک زیستن نقشی انکار ناپذیر ایفا کند.

بسیاری از کارشناسان به نقش سازمان های مردم نهاد و نیز آحاد مردم در قالب انجمن های زیست محیطی تاکید می کنند. محمود حیدری فعال محیط زیست در این خصوص گفت: خودخواهی های انسانی باعث شده تا محیط زیست مورد تهدید قرار گیرد.

.فرهنگ سازی میبایست از اجتماعات کوچکتر آغاز شود.

.به عنوان مثال، در اردوهای دانش آموزی، نیاز است تا کودکان و نوجوانان را با نحوه حفاظت از محیط زیست آشنا کرد. افرادی مانند دانش آموزان، میتوانند بخوبی دوستی با محیط زیست را به دیگران آموزش داده و در جهت پاکسازی سیاره آبی تلاش کنند.

از بین رفتن انرژی تنها قسمت کوچکی از پیامدها و مشکلات آلودگی های زیست محیطی و رها کردن زباله در طبیعت است. که در این روز در سطح جهانی مورد استقبال قرار می گیرد. ما با فعالیت هایی به ظاهر کوچک میتوانیم دوستی خود را با این سیاره آبی اثبات و در روز جهانی زمین پاک به اشتراک بگذاریم.

.منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی

.واحد روابط عمومی